11 września 2014 r. w ramach VIII Wrześniowych Haustów Poetyckich odbył się wykład prof. Piotra Śliwińskiego, wykładowcy UAM, poświęcony Polskiej poezji najnowszej wobec historii i tradycji. W spotkaniu zorganizowanym przez MiPBP w Kutnie uczestniczyli uczniowie klasy IV TE pod opieką p. Roberta Wilczyńskiego.
Tegoroczna edycja imprezy stawia sobie za cel, jak czytamy w programie spotkań, próbę odpowiedzi na pytania jak opowiedzieć polskość językiem współczesnym, z perspektywy człowieka, któremu świat oferuje wolność za cenę utraty tożsamości? Kim bylibyśmy jako naród, nie potrafiąc wyrazić głośno zbiorowego doświadczenia XX i XXI wieku? Czy poezja ma szansę powrotu do swoich narodowych obowiązków?
Prof. Piotr Śliwiński przedstawił, jak wraz z upowszechnianiem piśmiennictwa i w kontekście historii Polski zmieniało się rozumienie powinności pisarskich i zadań literatury. Przywołał literaturę stanisławowską, dziewiętnastowieczne idee poświęcenia jednostki dla sprawy narodowej, a także próby zerwania z romantyczną tradycją zobowiązań pisarza wobec narodu, charakterystyczne zwłaszcza dla literatury lat 20. i po roku 1989.
Po dość obszernej prezentacji zagadnienia związków literatury z życiem narodu profesor Śliwiński, przywołując poezję Nowej Fali (zwanej też Pokoleniem 68), przedstawił paralelę pomiędzy walką z ówczesną zmistyfikowaną rzeczywistością w języku propagandy PRL-u a współczesnymi zagrożeniami związanymi z homogenizacją kultury i uprzedmiotowieniem człowieka.
Zaprezentował też kilka wierszy współczesnych, które odnoszą się do wspomnianej problematyki, m. in. Czesława Miłosza Uczciwe opisanie samego siebie nad szklanką whisky na lotnisku, dajmy na to w Minneapolis (z tomu: to, 2000), Bogdana Zadury Wożą, wożą Generała (''Twórczość'' 2010, nr 11) oraz Marcina Świetlickiego Jeden (z tomu: Jeden, 2013), sytuując je w kontekście zjawiska kamp, które określił jako dywersję uprawianą przeciw arbitralności myślenia i strategię pozwalającą ośmieszać społeczne standardy i kulturowe wzorce.
Na zakończenie spotkania wspomniał też o zagadnieniu codzienności, które stanowi wyzwanie dla literatury i sztuki. Powołując się na wieloletnie doświadczenia pracy w jury konkursów literackich zauważył, że zwłaszcza u młodych i początkujących twórców jest ono niedostrzegane i pomijane.
Codzienność – mówił profesor – stanowi znakomitą część naszego doświadczenia życiowego. Odrzucając ją sprawiamy, że nasze życie staje się niewidzialne i nieistotne. Współczesna poezja czy szerzej sztuka, zwłaszcza ta dobra, poprzez wrażliwość, obserwację i uważność przywraca codzienność, ten zmarnotrawiony czas – czyni świat i życie ludzkie widzialnym i znaczącym.
Spotkanie z prof. Piotrem Śliwińskim z pewnością zaciekawiło młodzież, która miała okazję zapoznać się z nowymi tendencjami - trudnej w odbiorze - współczesnej poezji. Pozostawiło też pewien niedosyt z powodu ograniczonego czasu prelekcji, podczas której udało się przedstawić zaledwie kilka wierszy. Miejmy nadzieję, że młodzież sięgnie po tomiki zaprezentowanych przez profesora poetów…